بحران ناترازیها و افزایش نرخ دلار؛ تغییر در نرخ بهره بانکی چاره تورم؟
تاریخ انتشار: ۲۴ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۶۱۹۹۸۹
در گزارش تازه بانک مرکزی از تحولات اقتصادی ایران، سهم پول از نقدینگی نسبت به مهر ماه سال گذشته ۵۶.۳ درصد و نسبت به اسفند همان سال ۲۹.۷ درصد افزایش یافته است. به عبارتی، بخش بزرگی از نقدینگی موجود تبدیل به «پول» و داراییهایی با «نقدشوندگی بالاتر» شده تا در مواقع ضروری تبدیل به کالا شود. این اتفاق که در پس نااطمینانیها در بازار به وجود آمده، اثرات شدیدی بر تورم موجود خواهد داشت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به گزارش اعتماد، تورم در کانال نزدیک به ۵۰ درصدی سیر میکند و راهکاری که برخی اقتصاددانان برای عبور از این شرایط عنوان میکنند، بازی با نرخ بهره است. در زمانی که نرخ تورم در کشور به طور قابلتوجهی زیاد است، باید از طریق راهکارهای متعدد آن را کنترل کند؛ برای مثال افزایش نرخ سپردههای بانکی، کاهش تسهیلات، کاهش بودجههای تخصیصی در حوزههایی که صدمهای وارد نشود و کاهش هزینههای دولت میتواند موثر باشد.
یکی از مهمترین راهکارها افزایش نرخ بهره است. افزایش نرخ بهره بانکی در کوتاهمدت میتواند در شرایط فعلی اقتصاد کشور موثر واقع شود. این اقدام باعث خواهد شد سرمایههای خرد مردم در بانکها تجمیع شده و یک منبع قابل توجه برای اعطای تسهیلات بانکی شکل بگیرد؛ این فرآیند باعث میشود، قدرت بانکها در اعطای تسهیلات به بخش مولد اقتصاد تقویت شود.
علاوه بر این برای کنترل تورم در بلندمدت، باید از طریق برنامههای ساختاری و زیرساختاری آن را کنترل کرد. ازجمله این سیاستها میتوان به فسادزدایی، مانعزدایی از تولید و تقویت زیرساختهای حملونقل ریلی اشاره کرد. درواقع اینها فعالیتهای بلندمدتی هستند که زیرساختهای اصلی اقتصاد یک کشور را نشان میدهد.
مکانیزم نرخ بهره در ایران فاقد کارایی استوحید شقاقی شهری، رییس دانشکده اقتصاد دانشگاه خوارزمی در واکنش به افزایش نقدینگی در کشور و تاثیر افزایش نرخ بهره بانکی گفت: ابزار نرخ بهره بانکی در اقتصاد ایران چندان کارایی ندارد، این درحالی است که در امریکا و کشورهای اروپایی ابزار نرخ بهره بانکی مهمترین ابزار پولی برای کنترل نرخ تورم است و مهمترین ابزار برای مدیریت پول محسوب میشود و براساس گزارشها هماکنون بانک مرکزی امریکا در حال افزایش تدریجی نرخ بهره بانکی در این کشور است و این نرخ از حدود
نیم درصد به ۴ درصد رسیده است. این کارشناس اقتصادی در ادامه افزود: هدف از افزایش نرخ بهره بانکی در امریکا این است که تا زمانی نرخ بهره را افزایش خواهد داد که نرخ تورم در این کشور کنترل شود و در آخرین گزارشها هم آمده است که ابزار نرخ بهره بانکی در کنترل نرخ تورم موفقیتآمیز بوده و تورم حدود ۱۰ درصد در امریکا در حال حاضر به زیر ۷ درصد رسیده است و کشورهای اروپایی نیز از ابزار نرخ بهره بانکی برای کنترل نرخ تورم و مدیریت نقدینگی استفاده میکنند، اما این ابزار در ایران جواب نمیدهد و ساختارهای بانکی و پولی در کشور به گونهای تنظیم شده که هرقدر ابزار نرخ بهره بانکی را هم افزایش دهند باز هم نمیتوان این انتظار را داشت که با این ابزار بتواند میزان تورم در کشور را کنترل کند.
راهکار چیست؟شقاقی شهری خاطرنشان کرد: راهکار اصلی در این شرایط این است که به جای اینکه از ابزار نرخ بهره بانکی استفاده کنیم روی موضوع ترازنامه بانکها یا کنترل ترازنامه بانکهای بد و بانکهایی که نرخهای بالایی دارند، متمرکز شویم تا به نوعی از خلق نقدینگی جلوگیری شود، چراکه در این شرایط موثرتر هم خواهد بود.
این اقتصاددان گفت: توسل به ابزار نرخ بهره بانکی در این شرایط تبعات منفی زیادی به دنبال دارد و اثربخشی پایینتری هم خواهد داشت و بهتر آن است که به ساختار بانکها توجه شود و با محدودیت در رشد ترازنامههای بانکهایی که دارای ناترازی و ریسکهای بالایی هستند و نظارت بیشتر بر سیستم بانکی انضباط بیشتری را در سیستم بانکی ایجاد کنیم و از کانال نظارت و انضباط در سیستم بانکی از خلق نقدینگی جلوگیری کنیم. شقاقی شهری با بیان اینکه موتور رشد نقدینگی در کشور بانکها هستند، افزود: حاکم شدن نظم در سیستم بانکی موثرتر از افزایش نرخ بهره بانکی عمل خواهد کرد.
یکی از ریشههای افزایش نرخ دلار تورم استرییس دانشکده اقتصاد دانشگاه خوارزمی در مورد افزایش نرخ دلار و تاثیر آن بر اقتصاد نیز گفت: یکی از ریشههای افزایش نرخ دلار تورم است و ریشه دیگر افزایش نرخ دلار مربوط به انتظارات تورمی و نااطمینانیهاست. میزان تورم در سال ۱۴۰۱ در منابع رسمی بین ۴۳ تا ۴۸ درصد اعلام میشود و با این میزان تورم نمیتوان انتظار افت تورم را داشت و ما در این شرایط تحریمی شاهد افزایش چند باره قیمت دلار هستیم.
شقاقی شهری تصریح کرد: کنترل قیمت دلار از مسیر کنترل نرخ تورم طی میشود و در صورتی که نتوانیم تورم را کنترل کنیم امکان کنترل قیمت دلار را هم نداریم و در صورتی که سیاستگذار ارزی کشور به دنبال آن است که قیمت دلار با رشدهای بیشتری همراه نشود باید روی کنترل تورم تمرکز یابد.
با وجود انتظارات تورمی قیمت دلارباز هم رشد میکنداین اقتصاددان با اشاره به عوامل گوناگون در کنترل تورم خاطرنشان کرد: ریشه تورم در ایران به دلیل ۵ ناترازی است که به ناترازی بودجهای (کسریهای بودجه)، ناترازی بانکها، ناترازی تجاری، ناترازی حساب سرمایه و شکاف میان عرضه و تقاضا در کشور برمیگردد و در صورتی که سیاستگذار قادر به کنترل این ناترازیها نباشد و علامت مثبتی در کنترل ناترازیها نداشته باشد و همچنان انتظار تورمی بالا باشد قیمت دلار نیز روندی صعودی طی خواهد کرد.
او تصریح کرد: لذا توصیه بنده به سیاستگذاران اقتصادی این است در صورتی که خواستار این موضوع هستیم که در سال آینده نرخ دلار در سقفهای بالاتری نرود باید روی ریشههای تورمی متمرکز شد، چراکه هر اقدام اصلاحی در جهت کنترل تورم میتواند علامتی مثبت به دنبال داشته باشد.
آغاز اقدامات اصلاحی سیگنال مثبت به اقتصاد میفرستدشقاقی شهری گفت: در صورتی که بودجه ۱۴۰۲ با کسری پایینتری بسته شود به معنای علامت مثبت بر اقتصاد است یا اینکه هر تصمیمی که سیاستگذار اقتصادی برای انضباط سیستم بانکی بگیرد، میتواند یک سیگنال مثبت دیگر بر اقتصاد باشد و حتی شروع این اقدامات هم میتواند علامت مثبت به دنبال داشته باشد.
این کارشناس اقتصادی افزود: در صورت آغاز سیاستهای اصلاحی از سوی دولت همین شروع، میتواند علامت مثبت به دنبال داشته باشد و انتظارات تورمی را هم کنترل کند و فعالین اقتصادی و شهروندان هم این موضوع را درمییابند که سیاستهای دولت در جهت کنترل تورم است و به اقتصاد امیدوار میشوند و با کاهش انتظارات تورمی به تدریج تورم هم در کشور کنترل خواهد شد و با کاهش نرخ تورم شاهد افت التهابات در بازار ارز نیز خواهیم بود.
منبع: خرداد
کلیدواژه: نرخ بهره اقتصاد ایران قیمت دلار افزایش نرخ بهره بانکی ابزار نرخ بهره بانکی نرخ بهره بانکی افزایش نرخ دلار انتظارات تورمی کنترل نرخ تورم سیستم بانکی علامت مثبت کنترل تورم شقاقی شهری قیمت دلار بانک ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.khordad.news دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خرداد» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۶۱۹۹۸۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جهان منتظر طلای ۳۰۰۰ دلاری باشد؟
گلدمن ساکس با توجه به ریسکهای ژئوپلیتیکی، پتانسیل افزایش قیمت طلا را به بالای ۳۰۰۰ دلار میبیند.
به گزارش ایسنا، سال ۲۰۲۴ شاهد افزایش قیمت طلا به سطوح بیسابقه بود، به طوری که فلز زرد در ماه گذشته به دلیل افزایش تقاضای جهانی در بحبوحه عدم قطعیتهای اقتصادی و ژئوپلیتیکی از ۲۴۰۰ دلار در هر اونس فراتر رفت. نکته قابل توجه این است که راهبرد شناسان گلدمن ساکس بر این باورند که فضای مثبت بیشتری برای فلز امن وجود دارد و میگویند تا پایان سال به طور بالقوه میتواند از ۳۰۰۰ دلار فراتر رود.
قیمت طلا به دلیل ناآرامیهای ژئوپلیتیکی و تقاضای بانک مرکزی افزایش یافت و یکی از محرکهای اصلی این افزایش قیمت، تقاضای قوی برای طلا از سوی بانکهای مرکزی جهانی و خانوارهای آسیایی است. در چین، چالشهای بهبود اقتصادی پس از همهگیری و کاهش ارزش یوان که طی سال گذشته حدود پنج درصد در برابر دلار آمریکا ریزش داشته است، طلا را برای مصرفکنندگان محلی گرانتر میکند. با وجود این، مصرفکنندگان چینی و هم بانک مرکزی چین مشتاقانه به دنبال طلا هستند.
طبق گزارش شورای جهانی طلا، بانک مرکزی چین ذخایر طلای خود را برای ۱۷ ماه متوالی افزایش داده است که در این مدت ۱۶ درصد افزایش داشته است. بانک مرکزی چین تنها در ماه مارس، ۱۶۰ هزار اونس طلا به ذخایر خود اضافه کرد. به همین ترتیب، کشورهایی مانند ترکیه، هند، قزاقستان و برخی در اروپای شرقی خریداران فعال طلا در سال جاری بودهاند.
این انباشت نشاندهنده روند گستردهتری در بین بانکهای مرکزی جهانی برای تنوع بخشیدن به ذخایر و کاهش وابستگی خود به دلار آمریکاست. قیمت طلا در پایان آوریل شاهد عقبنشینی بود، اما در این هفته پس از اینکه سیاست گذاران فدرال رزرو احتمال کاهش نرخ بهره را دادند، احساسات صعودی بازگشت.
فدرال رزرو در آخرین نشست روز چهارشنبه، با توجه به پیشبینی، موضع نرخ بهره خود را حفظ کرد. جروم پاول، رئیس فدرال رزرو، اظهار کرد که هرگونه تصمیم گیری در مورد نرخ بهره در آینده مبتنی بر داده خواهد بود اما او افزود که افزایش نرخ در این مرحله بعید است.
اطمینان پاول که عملاً افزایش بیشتر نرخ بهره را رد کرد، به ماندن قیمت طلا در بالای ۲۳۰۰ دلار کمک کرد. نرخهای بهره پایینتر جذابیت طلا را افزایش میدهد زیرا معمولاً بازدهی داراییهای با درآمد ثابت مانند اوراق قرضه را کاهش میدهد. در همین حال، تنشهای ژئوپلیتیکی، به ویژه در خاورمیانه، علاقه سرمایهگذاران را به شمش افزایش داده است. طلا یکی از قدیمیترین داراییهای امن محسوب میشود که در زمان ناآرامی ها و جنگهای ژئوپلیتیکی تقاضای زیادی داشته است.
قیمت طلا ممکن است از ۳۰۰۰ دلار فراتر رود.
طبق گزارش اینوستینگ، راهبردشناسان گلدمن ساکس با استناد به تقاضای قوی برای طلا از سوی بانکهای مرکزی بازارهای نوظهور و خانوارهای آسیایی، پیشبینی خود را حفظ کردند که این فلز گرانبها تا پایان سال به ۲۷۰۰ دلار در هر اونس تروی افزایش مییابد که نشاندهنده افزایش ۱۷ درصدی است. آنها پیشبینی میکنند که اگر تحریمهای مالی ایالاتمتحده با سرعتی مشابه از سال ۲۰۲۱ تشدید شود، قیمت طلا میتواند با ۱۶ درصد افزایش به ۳۱۳۰ دلار در هر اونس تروا افزایش یابد.
انتهای پیام